Kampania radiowa 2021

Kampania radiowa

W lokalnych rozgłośniach radiowych w drugiej połowie stycznia 2021 rozpoczęła się kampania radiowa. Przewidziano kilkaset emisji 4 różnych spotów radiowych.

Poniżej znajdziecie informacje o przesłaniach, które niosą spoty a w dalszej części wyjaśniamy wybrane zagadnienia, które spoty poruszają.

Spoty mają na celu zwrócenie uwagi na rzeczywisty problem smogu, jaki dotyczy wszystkich mieszkańców Sieradza. Smog ma duży wpływ na nasze zdrowie. Smog dotyczy wszystkich mieszkańców, możesz mieszkać w bloku, wydaje się, że z dala od kopciuchów, ale niestety, zmartwimy Ciebie, smog rozchodzi się po całym mieście i niejednokrotnie to osiedla bloków mają najgorszą jakość powietrza.

Zwracamy uwagę na potrzebę wymiany pieców, nie tylko z powodów zdrowotnych ale i formalnych, aktualne przepisy nakładają obowiązek wymiany pieców złej jakości.

Wszyscy oddychamy tym samym (złym) powietrzem. Za złą jakość powietrza odpowiadają przede wszystki Ci, którzy palą w piecach, ale odpowiadają też władze samorządowe. To władze odpowiadają za informowanie mieszkańców miasta o skutkach smogu, o przyczynach smogu, o tym jak się zachowywać w dni smogowe i zachęcać do wymiany pieców, powinny wspomagać w tym procesie, informować (aktywnie) o programach z jakich można skorzystać chcąc wymienić piec. Niestety władze albo wcale albo w bardzo małym stopniu wywiązują się z tego obowiązku.

Co Ty możesz zrobić? Każdy może zrobić dużo, jak masz piec, to go zmień, jak Twój sąsiad, znajomy, brat, siostra ma stary piec, to namawiaj go do wymiany. Naciskaj i wpływaj na władze samorządowe, aby podejmowały działania w kierunku poprawy powietrza. Pytaj Prezydenta, pytaj Radnego, pytaj Starostę o to co zrobił, co robi dla poprawy powietrza, pytaj o to kiedy będziesz mógł oddychać czystym powietrzem. Domagaj się tego od władz, masz prawo do oddychania czystym powietrzem.

Co to jest smog?

Zanieczyszczenia przedostające się do atmosfery podczas spalania węgla i drewna w przydomowych kotłowniach:

1. Pyły zawieszone PM

a) PM 2.5 - aerozole atmosferyczne (pył zawieszony) o średnicy nie większej niż 2.5 μm

(1 mikrometr to jedna tysięczna milimetra), który zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jest najbardziej szkodliwy dla zdrowia człowieka spośród innych zanieczyszczeń atmosferycznych. Drobinki PM 2.5 są tak małe, że przedostają się z płuc do krwioobiegu i co za tym idzie do całego organizmu, w tym do mózgu. Jak wynika z raportów WHO, długotrwałe narażenie na działanie pyłu zawieszonego PM2,5 skutkuje skróceniem średniej długości życia, a krótkotrwała ekspozycja na wysokie stężenia pyłu PM2,5 powoduje wzrost liczby zgonów z powodu chorób układu krążenia oraz wzrost ryzyka nagłych przypadków wymagających hospitalizacji-nasilenie astmy, ostra reakcja układu oddechowego, osłabienie czynności płuc.

Poziom dopuszczalny to 25 µg/m3 (dobowy)

Sprawdź w aplikacji AIRLY jaki jest poziom PM 2,5 w Sieradzu. (Mapy Airly)

b) PM 10 - mieszanina zawieszonych w powietrzu cząstek o średnicy nie większej niż 10 μm.

W skład mogą wchodzić takie substancje toksyczne jak np. benzo(a)pireny (patrz poniżej). To właśnie pył PM 10 odpowiada za ataki kaszlu, świszczący oddech, pogorszenie się stanu osób z astmą czy za ostre, gwałtowne zapalenie oskrzeli. W sposób pośredni PM10 wpływa również negatywnie na resztę organizmu, między innymi zwiększając ryzyko zawału serca oraz wystąpienia udaru mózgu.

Poziom dopuszczalny to 50 µg/m3 (dobowy).

Sprawdź w aplikacji AIRLY jaki jest poziom PM 10 w Sieradzu. (Mapy Airly)

2. Benzoapireny (benzo(a)pireny) (BaP) – wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Występują w smogu, ale również w dymie papierosowym. Rakotwórczość benzo(a)pirenu stwierdzono we wszystkich przeprowadzonych na świecie badaniach. W Polsce większość (ponad 80 proc.) benzo(a)pirenu w powietrzu pochodzi z gospodarstw domowych - z pieców, kotłów na węgiel, zwłaszcza tych przestarzałych, o niskim standardzie (potocznie nazywanych kopciuchami czy śmieciuchami). Międzynarodowa agencja badań nad rakiem (IARC) już w 1987 roku określiła BaP jako główny ludzki kancerogen. Poza tym Benzopiren uszkadza również wątrobę, nadnercza, osłabia układ odpornościowy, krwionośny. Może prowadzić do poważnych problemów z płodnością. Jak pokazują również badania naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum, szkodliwość benzopirenu mogą odczuwać także niemowlęta.

Poziom dopuszczalny (stężenie zalecane przez Unię Europejską i prawo krajowe): 1 ng/m3

Średnie stężenie w Sieradzu to 4 -5 ng/m3

3. Metale ciężkie – najczęściej występujące w smogu (w pyle PM10) to nikiel, kadm, arsen i ołów. Mają wypływ na ryzyko rozwoju nowotworów. Skutki zdrowotne permanentnej ekspozycji organizmu na metale ciężkie mogą ujawnić się po wielu latach, ponieważ niektóre z nich ulegają akumulacji w organizmie.


Czy smog wpływa na zdrowie? Czy smog rzeczywiście zabija?

Tak, smog zabija... powoli odbiera nam nasze zdrowie, skraca życie i powoduje, że przedwcześnie umieramy. Złudną nadzieją jest to, że jak nie palimy papierosów, czy uprawiamy sport, to będziemy bezpieczniejsi. Rocznie z powodu zanieczyszczenia powietrza umiera przedwcześnie około 45 tysięcy Polaków! Wyobraź sobie! Więcej, niż liczba ludności w całym Sieradzu... Nieważny jest wiek, każdy z nas narażony jest na szkodliwe działanie smogu. Przy dłuższej ekspozycji prowadzi między innymi do pojawienia się chorób serca, chorób nowotworowych, pojawienia się alergii czy astmy. Smog powoduje niewydolność oddechową, obniża odporność organizmu i negatywnie wpływa na płodność człowieka.

Smog - wpływ na zdrowie

U osób zdrowych nawet krótkotrwały kontakt ze smogiem wywołuje: stany zapalne, podrażnienie spojówek, krtani i tchawicy, łagodne, przemijające stany zapalne płuc, zmęczenie, spadek tolerancji wysiłku.

Wieloletni kontakt z zanieczyszczeniami powietrza może prowadzić do rozwoju nowotworów złośliwych, takich jak:

  • rak płuca,

  • rak zatok,

  • nowotwory jamy ustnej, gardła i krtani,

  • rak nerek.

Według danych WHO, zanieczyszczenie powietrza w 30 proc. odpowiada za powstawanie nowotworów.

Pyły zawieszone, głównie PM2,5, mają możliwość przechodzenia przez ściany pęcherzyków płucnych i trafiają najpierw do naczyń płucnych, później do całego układu krwionośnego, przyczyniając się w istotny sposób do rozwoju:

  • choroby niedokrwiennej serca

  • nadciśnienia tętniczego

  • zaburzeń rytmu serca


Nasilają też niewydolność serca oraz mogą prowadzić do nagłej śmierci sercowej. Najbardziej zagrożone osoby niekorzystnym działaniem pyłów zawieszonych, to pacjenci już chorujący na chorobę wieńcową, osoby starsze (powyżej 65. roku życia), kobiety w ciąży, osoby otyłe, osoby chorujące na cukrzycę i przewlekle choroby układu oddechowego oraz osoby palące tytoń.


Wpływ smogu na dzieci w wieku przedszkolnym

Dzieci są najbardziej narażone na negatywne skutki oddychania zanieczyszczonym powietrzem. Dzieje się tak z kilku powodów. Po pierwsze, układ oddechowy dzieci jest jeszcze niedojrzały, a drogi oddechowe wąskie i krótkie, co zwiększa ich podatność na podrażnienia i stan zapalny. Dzieci oddychają szybciej niż dorośli, a w związku z tym, że zanieczyszczenia kumulują się bliżej gruntu, dzieci wdychają ich proporcjonalnie więcej. Duża część małych dzieci oddycha ustami, a nie przez nos, który jest w stanie wyłapać więcej zanieczyszczeń.

Badania pokazują, że dzieci w wieku przedszkolnym, mieszkające na terenach, gdzie jest zanieczyszczone powietrze, częściej chorują na infekcje górnych dróg oddechowych niż starsze dzieci czy dorośli w średnim wieku.

Dlaczego warto i trzeba wymienić piec

Dla jednych przekonujące są argumenty zdrowotne, dla innych formalne albo prawne.

Na pewno warto piec wymienić z powodów zdrowotnych - o wpływie smogu na zdrowie napisaliśmy wyżej, trzeba pamiętać, że "kopciuch" zatruwa powietrze dookoła, ale też w naszym domu. Do naszego domu wraca poprzez różne nieszczelności dym z naszego komina ale też proces spalania w "kopiuchu" powoduje, że wprost w naszym domu, w jego wnętrzu mamy bardzo zanieczyszczone powietrze. Dotyczy to nie tylko tzw. kopciuchów, ale wszystkich pieców złej jakości a także kominków. Dlatego, według nas, piec nie tylko warto ale trzeba wymienić. Dla naszego zdrowia.

Piec warto też wymienić z powodów formalnych - te kwestie regulują przepisy i regulacje stają się bardziej restrykcyjne. Niektórych rodzajów pieców nie będzie można wkrótce używać. W takich przypadkach mogą grozić kontrole, a także mandaty (nawet 5 000 zł). To też powód dla którego nie tylko warto ale i trzeba wymienić piec. O tym kto i dlczago musi wymienić piec piszemy poniżej.

Kto i dlaczego musi wymienić piec

Wymiana pieców centralnego ogrzewania związana jest wielkością emitowanych przez nie zanieczyszczeń. Te zanieczyszczenia powodują smog, który jest przyczyną wielu chorób, lub w skrajnych sytuacjach może prowadzić do śmierci osób narażonych na jego bezpośrednie działanie. Ponieważ przyjmuje się że w 70% smog pochodzi od spalania paliw stałych, takich jak węgiel i drewno w sektorze mieszkalnictwa, sejmik województwa łódzkiego uchwalił przepisy (UCHWAŁA NR XLIV/548/17 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO z dnia 24 października 2017 r.) na podstawie których wszyscy mieszkańcy województwa łódzkiego muszą przestać użytkować piece, które emitują najwięcej zanieczyszczeń.

Ponieważ pod względem emisji zanieczyszczeń piece centralnego ogrzewania na paliwa stałe podzielone są na tzw. klasy, przepisy dokładnie informują jakiej klasy kotłów nie można stosować i od kiedy:

1. Od dnia obowiązywania przepisów, tj. od 1 maja 2018 r.. wszystkie nowo montowane kotły powinny spełniać wymagania dotyczące efektywności energetycznej i wielkości emisji określone w Rozporządzeniu Komisji (EU) 2015/1189 (Ekoprojekt).

2. kotły pozaklasowe, tzw. „kopciuchy”, których eksploatację rozpoczęto przed 1 maja 2018 r., należy wymienić do 1 stycznia 2023 r.,

3. kotły spełniające wymagania klasy 3 lub 4, których eksploatację rozpoczęto przed 1 maja 2018 r., należy wymienić do 1 stycznia 2027 r.,

Klasę kotła można najlepiej sprawdzić na jego tabliczce znamionowej. Aktualny wzór tabliczki znamionowej kotła powinien wyglądać jak na obrazku obok.



Jeśli tabliczka znamionowa nie posiada informacji o klasie kotła to większości przypadków taki piec nie spełnia żadnych wymagań w zakresie wielkości emisji zanieczyszczeń i jest kotłem pozaklasowym, tzw. kopciuchem.


Co możesz zrobić?

Trujemy siebie sami, choć niejednokrotnie, z przyczyn ekonomicznych, nie mamy innego wyjścia. Razem możemy to zmienić! Nie bój się działać! Możesz przystąpić do nas i pomóc nam w walce o czystsze powietrze w Sieradzu, możesz osobiście mobilizować władze miasta do lepszych działań, możesz starać się o dotację na wymianę pieca, możesz w końcu zgłosić swojego sąsiada, gdy widzisz, że Cię truje. Od listopada 2019 działa akcja społeczna Karny Kopciuch. W ramach tej akcji, można zgłaszać przypadki szczególnie uporczywego kopcenia, poprzez formularz znajdujący się na stronie www.karnykopciuch.pl Zgłoszenie jest anonimowe, należy tylko dołączyć zdjęcie lub film dokumentujący zatruwanie atmosfery. Do właściciela kopcącego komina wysyłane są materiały o wpływie smogu na zdrowie. Jest on także zachęcany do wymiany źródła ciepła oraz zapoznany z możliwościami jej dofinansowania. Jeśli te działania nie przyniosą efektu, kolejnym etapem jest zgłoszenie do organów uprawnionych do kontroli. Efekty przeprowadzonej kontroli są następnie weryfikowane.

Walczcie o czyste powietrze w Sieradzu! Walczcie o swoje zdrowie i życie!

Jeśli chcesz współdziałać, pomóc nam w walce o czyste powietrze. Dołącz do nas!